Chỉ số RTS của Nga năm nay đã giảm 35%, chủ yếu do cuộc chiến tại Ukraine và các lệnh trừng phạt của phương Tây.
Việc Nga mở chiến dịch quân sự tại Ukraine hồi tháng 2 đã khiến chứng khoán nước này lao dốc. Gần 10 tháng sau, triển vọng phục hồi càng xa vời khi các lệnh trừng phạt của phương Tây khiến nhà đầu tư rời bỏ thị trường này.
Cổ phiếu Nga đã bị loại khỏi các chỉ số tham chiếu trên toàn cầu. Các quỹ ETF theo dõi thị trường này thì bị phong tỏa hoặc đóng cửa. Nhà đầu tư trong nước khó bảo vệ thị trường khỏi tác động từ cuộc chiến, dù phần lớn người nước ngoài vẫn đang bị cấm bán cổ phiếu Nga họ nắm giữ.
Đà bán tháo hồi tháng 2 khiến thị trường Nga đóng cửa lâu kỷ lục. Chỉ số RTS (tính theo USD) năm nay cũng giảm 35% – tệ nhất trong 92 chỉ số mà Bloomberg theo dõi trên toàn cầu Chỉ số MOEX Russia (tính theo đồng rouble) thì đang hướng tới năm giảm mạnh nhất kể từ 2008. Khi chiến sự còn kéo dài, mức giảm có thể còn mạnh hơn nữa.
“Thị trường chứng khoán Nga phản ánh triển vọng ảm đạm khi các lệnh trừng phạt bắt đầu gây sức ép lên kinh tế trong nước”, Piotr Matys – chiến lược gia tiền tệ tại InTouch Capital Markets nhận định. “Khả năng kinh tế toàn cầu đi xuống trong vài quý tới không hề có lợi cho dầu Nga, đặc biệt trong bối cảnh Liên minh châu Âu (EU) cam kết giảm phụ thuộc vào hàng Nga”.
Đầu tháng này, EU và G7 đã thống nhất cấm các công ty trong khối cung cấp dịch vụ với dầu Nga, như bảo hiểm, vận chuyển…nếu dầu này được bán trên 60 USD một thùng. Cổ phiếu ngành dầu mỏ tại Nga cũng chịu ảnh hưởng khi giá dầu thế giới biến động. Dầu Brent đã mất giá gần 40% kể từ đỉnh tháng 3.
Lukoil và Gazprom – hai cổ phiếu hàng đầu trong chỉ số MOEX – đã mất giá 30% và 53% năm nay. Trong khi đó, ngân hàng lớn nhất Sberbank giảm tới 54% do các lệnh trừng phạt khiến Nga không thể tiếp cận dự trữ ngoại hối ở nước ngoài, còn các nhà băng bị loại khỏi hệ thống SWIFT.
Lo ngại Tổng thống Nga Vladimir Putin mở rộng việc huy động quân nhân dự bị cũng khiến nhà đầu tư cá nhân trong nước ngần ngại rót tiền vào thị trường chứng khoán.
“Tôi ngạc nhiên khi thấy thị trường chứng khoán Nga bị định giá thấp, vì mọi rủi ro địa chính trị đều đã được phản ánh trong các đợt trừng phạt đầu tiên rồi. Kể cả trần giá cũng không phải yếu tố làm thay đổi cục diện chứng khoán Nga”, Iskander Lutsko – chiến lược gia đầu tư tại ITI Capital (Moskva) nhận định. Ông cho rằng chứng khoán liên tục đi xuống là do “thiếu sự hỗ trợ trừ các quỹ đầu tư trong nước và nhu cầu của nhà đầu tư cá nhân yếu, do rủi ro từ lệnh huy động quân nhân và dòng tiền tiết kiệm bị rút ra”.
Năm tới, chiến sự và các lệnh trừng phạt có thể còn tiếp diễn. Vì thế, tình hình trên thị trường chứng khoán khó được xoa dịu. Tuần trước, EU còn công bố áp gói trừng phạt thứ 9 lên Nga, đưa thêm nhiều ngân hàng, quan chức nước này vào danh sách bị hạn chế.
“Nếu không có dòng vốn mới, và các lệnh trừng phạt mới của phương Tây giữ nguyên, chứng khoán Nga có thể tiếp tục đi xuống năm tới”, Matys tại InTouch Capital Markets cho biết.
